غیاث ملک حسینی – خبرنگار «خبرجنوب»/ بخش معدن در استان فارس یکی از ظرفیت های قابل توجه برای اشتغال، رونق تولید و ایجاد ارزش افزوده به حساب می آید اما این استان علی رغم این که از حدود 600 معدن فعال برخوردار است اما تقریباً به اندازه یک سوم این تعداد نیز معادن غیر فعال
(190 معدن) دارد که البته بنا به دلایلی همه آن ها قابلیت فعال سازی و احیاء را ندارند.
این در حالی است که در سال گذشته مشکلات حقوقی و اداری 46 معدن غیر فعال فارس رفع شده و آن ها وارد فاز احیاء و فعال سازی شده اند.
برنامه فعال سازی و احیای معادن راکد سراسر کشور مهرماه سال گذشته با ابلاغ وزیر صمت کلید خورد و قرار است با اجرای این برنامه، از ظرفیتهای معدنی کشور برای خلق ثروت، اشتغال بیشتر و توسعه بازارهای صادراتی استفاده شود. با این حال یکی از بزرگ ترین مشکلات معادن ایران و استان فارس، فرسودگی ماشین آلات معدنی است به طوری که عمر برخی از آن ها بالغ بر 3 دهه می باشد.
در همین ارتباط معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت استان فارس با اشاره به این که بحث فعال سازی و احیای معادن راکد جزو سیاست های کلان وزارتخانه است و متولیان امر معمولاً در سه ماه اول هر سال برنامه ریزی و تعداد واحدهای معدنی قابل احیاء در هر استان را اعلام
می کنند گفت: در سال نود و نه، 49 مورد تعهد فعال سازی داشتیم که در نتیجه آن 46 معدن فعال شد و مابقی نیز به دلیلی بروز برخی مشکلات در حال بررسی و راستی آزمایی هستند.
همه معادن غیر فعال قابلیت احیاء و بازآفرینی ندارند
پژمان نامدارخانی با بیان این که بالغ بر 600 معدن فعال و نزدیک به 190 معدن غیر فعال (عمدتاً شن و ماسه) در استان فارس وجود دارد، اظهار داشت: یکی از موضوعاتی که در زمینه فعال سازی معادن باید در نظر گرفته شود این است که همه معادن غیر فعال قابلیت احیاء و بازآفرینی ندارند چرا که ممکن است معدن مورد نظر به دلیل گسترش شهر در محدوده های مسکونی قرار گرفته باشد و یا این که ذخیره آن به پایان رسیده باشد و برای فعال سازی صرفه اقتصادی نداشته باشد.
وی با تاکید بر این که برنامه فعال سازی و تعداد معادن مورد نظر برای سال 1400 در هفتههای پیش رو مشخص خواهند شد، تصریح کرد:یکی از مهم ترین مشکلات معادن فعال استان فارس و کشور، فرسودگی ماشین آلات معادن است که خود می تواند به عنوان یکی از موانع جدی در حوزه تولید مورد توجه و اهتمام مسئولان برای رفع مشکل قرار گیرد. به گفته معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت استان فارس، علی رغم این موضوع هنوز در خصوص رفع ممنوعیت واردات ماشین آلات بخش معدن تغییری ایجاد نشده و تعمیر این ماشین آلات فرسوده نیز هزینه های بسیاری را به معدن داران تحمیل کرده است.
پیشنهاد لغو ممنوعیت واردات ماشین آلات معدنی به عنوان یکی از چالش های حوزه تولید
نامدارخانی در همین ارتباط گفت: به عنوان نمونه انجام تعمیرات معمولی موتور یک لودر 600 بالغ بر یک میلیارد و 500 میلیون هزینه
بر می دارد آن هم در شرایطی که عمر ماشین آلات بالای 25 سال است، به همین دلیل پیشنهاد داده ایم که از طریق وزارتخانه موضوع بررسی و در صورت امکان ممنوعیت واردات ماشین آلات معدنی لغو شود. وی در ادامه با اظهار تأسف از افزایش هزینه تعمیر ماشین آلات معادن ابراز داشت: این هزینه ها گاهاً به حدی بالا رفته که استخراج معادن را از صرفه اقتصادی انداخته است. معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت استان فارس در بخش دیگری از این گفت و گو درباره آخرین وضعیت معادن شن و ماسه دوکوهک گفت: بر اساس رأی شورای معادن که صراحتاً اعلام کرده این معادن ظرف سه سال باید جا به جا شوند، موضوع در دست پیگیری است اما با توجه به همه مسایل، به نظر می رسد موضوع جا به جایی باید با دقت نظر بیشتری مورد بررسی قرار گیرد.
کتباً اعلام نشده، اما قطعی است
نامدارخانی در همین ارتباط به تلاش های صورت گرفته برای رفع ممنوعیت ثبت معادن شن و ماسه نیز اشاره و خاطرنشان کرد: یکی از مباحثی که به جد دنبال می شود موضوع برداشتن ممنوعیت ثبت معادن شن و ماسه است که طبق یکی از بخشنامه های ابلاغ شده در سال 98 اعمال شده بود اما اخیراً هم شورای معادن این بخشنامه را برگردانده و هم رأی الغای آن از دیوان عدالت اداری اخذ شده؛ بنابراین به نظر می رسد به زودی ثبت مجدد معادن شن، ماسه، خاک رس و ... آزاد و امکان پذیر شود. وی در همین ارتباط افزود: این موضوع هنوز کتباً اعلام نشده اما قطعاً ظرف هفته های آینده اجرایی خواهد شد.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت استان فارس در پاسخ به سئوالی در خصوص سرانجام آزادسازی محدوده های معدنی استان که قرار بود بهمن ماه سال گذشته انجام شود، گفت: قرار بود بهمن ماه سال گذشته آزادسازی پهنه معدنی شمال و شمال شرق فارس انجام شود اما با توجه به این که این پهنه برای انجام عملیات اکتشاف در اختیار سازمان ایمیدرو قرار دارد، قرارداد اکتشاف آن تا بهمن ماه سال 1400 تمدید شده و بعد از مشخص شدن نتایج آن، موضوع آزادسازی مجدداً در دستور کار قرار خواهد گرفت.
۳۷ نوع ماده معدنی در استان فارس شناسایی شده
گفتنی است بر اساس ویژگی های زمین شناسی معدنی، هم اینک از ۳۷ نوع ماده معدنی شناسایی شده در استان فارس ۲۳ نوع از جمله سنگ آهک، مارن، سنگ گچ، مرمریت، سنگ چینی، خاک نسوز، خاک صنعتی، نمک آبی و سنگی، سیلیس، کوارتزیت، منگنز، سرب، روی، کرومیت، باریت، سنگ آهن، مس و گرانیت در حال بهره برداری است. تنوع مواد معدنی قابل برداشت، تنوع سنگهای تزئینی و نما با مزیت صادراتی، وجود انواع خاکهای نسوز و صنعتی، منابع عظیم انواع مصالح ساختمانی، کشف ذخایر دولومیت در جنوب استان فارس، وجود پتانسیل های سنگ آهن در شرق فارس و همچنین معادن فلزی استان از جمله قابلیتهای معدنی فارس است. استان فارس از نظر تعداد معادن رتبه و میزان استخراج در کشور رتبه چهارم و از نظر ذخایر معدنی رتبه هفتم کشور را در اختیار دارد و از جمله استان هایی است که بالاترین میزان کشف های معدنی کشور را به خود اختصاص داده است.
منبع : خبر جنوب