خاندان قوام الملک از دیرگانه یعنی حکومت زندیه ، قاجار و پهلوی صاحب نفوذ بوده ، از اعیان ، ملاکین و صاحب منصبان فارس و کشور بشمار می آمدند .
در محل بالا کفد یک اندرونی ، یک بیرونی ، مسجد و حسینیه از این خاندان باقی مانده است .
این بنا هم اکنون در کنار خیابان لطفعلی خان و بنام نارنجستان قوام نامیده می شود ، این نارنجستان از بناهای زیبای دوره ی قاجاریه می باشد و در سال ۱۲۹۰ ه ق توسط على محمدخان قوام الملک ساخته شد . در امتداد محور طولی محوطه مستطیل شکل نارنجستان ، یک حوض بزرگ ، یک آبنما با چندین فواره سنگی آب را به حرکتی آرام و روان و فواره ها را با صوتی دلنواز به جهیدن و اداره کردن است . فضا هایی جهت کاشت گل های پایه کوتاه تزئینی و نیز فضایی جهت پیاده رو در دو طرف آبنما طراحی و اجراء شده است. درختان نارنج در ردیف های منظم در باغچه ها کاشته شده است.
در اضلاع شمالی و جنوبی شاهد دو واحد ساختمانی بسیار نفیس هستیم ، واحد شمالی که دفتر کار قوام ها بوده است ، از نفیسات قابل توجهی در زمینه معماری ، نماسازی های کاشی ، آیینه ، ازاره های مرمرین برخوردار است . ازاره های سنگی این بنا با حجاری های برجسته پرکاری مانند تصویر سربازان ، مشبک ها ، ترنج ها ، مقرنس ها ، منظره ی نو و بدیعی را در حجاری سنگی به وجود آورده است .
سطوح گسترده آیینه کاری ایوان و اتاق پشت ایوان نشانگر توجه صاحب کار به تزئین و در خشش بناست . آثار طرح ها و اشکال اروپایی بر روی کاشی کاری ها ، نقاشی سقف ها ، آیینه کاری ها ، قاب شیشه پنجره ها و در ها ، همگی بیانگر آن است که بر آریش اروپایی تاچه میزان در معماری بومی نفوذ یافته است .
این بنا در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۵۱ با شماره ۹۱۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بنای موزه نارنجستان در سال ۱۲۶۰ هـ. ش در ضلع شمالی باغ مصفای نارنجستان ، تاسیس شد : این موزه از بناهای دوره ی قاجاریه در شیراز است و از نمونه های ارزشمند آیینه کاری ، کاشی کاری ، گچ بری ، حجاری ، اجرکاری ، منبت کاری و نقاشی های اواسط دوره ی قاجاریه به شمار می آید هم اکنون از دو اتاق این بنا به عنوان موزه ی اشیای تاریخی استفاده می شود . ارشیو عکس و اسالید این موزه که در خلال پنجاه سال توسط مرحوم پرفسور ارتو پوپ تهیه شده است ، یکی از غنی ترین ارشیو های اسلاید آثار باستانی ایران به شمار می رود .
بین دوبخش اندرونی و بیرونی یک کوچه فاصله است ، ارتباط مستقیم دوبخش از راه یک هشتی و چندین پلگان که در زیر کوچه ساخته شده امکان پذیر است . در چهار جانب خانه زینت الملک پنج دری یا سه دری های متعددی ساخته شده است . در بخش شمالی خانه ، زمستان نشین شامل یک پنج دری بزرگ دو راهرو ، دو اتاق زاویه و در طبقه دوم چندین اتاق و راهرو و پستو احداث شده است .
درهای معرقکاری ، آیینه کاری های گسترده ، سطوح داخلی ، نقاشی های سقف ، و گچ بری مهمترین تزئینات داخلی این ضلع را تشکیل می دهند تزئینات نمای داخلی اتاق های اضلاع دیگر ، شامل آیینه کاری های گسترده ، گچبری ، سقف های نقاشی شده و درهای معرقکاری شده است . این بنا در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۵۱ با شماره ۹۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .
واقع در خیابان محله بالا کفد . این بنا از ساخته های خاندان قوام الملک است .
حسینیه قوام در محله گود عربان و در کنار خیابان علیخان واقع است .
این بنا از ساخته های خاندان قوام الملک است . در پنجاه سال گذشته با انجام تغییرات ساختاری کاربری حسینیه را به حوزه علمیه تغییر داده اند ، یعنی هر ایوانچه را به یک حجره تبدیل کرده اند .
سایر مجموعه های تاریخی شهر شیراز :